Ze względu na trwający za naszą wschodnią granicą konflikt na początku 2023 roku weszła w życie nowelizacja ustawy w sprawie pomocy osobom z Ukrainy. Dnia 1 kwietnia 2023 r. wprowadzona zostanie jej kolejna regulacja. Będzie ona dotyczyć uchodźców przebywających na terenie Polski legalnie i posiadających status pobytowy dokumentowany numerem PESEL (ze statusem UKR). Nowelizacja umożliwi ubieganie się o:

zezwolenia na pobyt czasowy i pracę,
zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,
zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Co umożliwi nowelizacja przepisów?

Nowelizacja da szansę ubiegania się o zezwolenie na otrzymanie karty tymczasowego pobytu na terytorium Polski oraz zmianę celu pobytu w Polsce na ten w ramach podjęcia pracy w zawodach o wysokich kwalifikacjach lub prowadzenia działalności gospodarczej. Zmiany te obejmują obywateli Ukrainy, którzy posiadają numer PESEL i obecnie są zatrudnieni lub prowadzą działalność. Ma to rozszerzyć zakres pomocy względem uchodźców, umożliwiając im przystosowanie się do nowych warunków życia bez konieczności rezygnacji z pracy zarobkowej. Nowelizacja znacząco skróci czas ubiegania się o kartę pobytu. Wnioski mogą składać również osoby niepracujące, jednak nie zawsze będą one pozytywnie rozpatrzone (karta pobytu może ewentualnie zostać przyznana próbnie, na 1 rok, jeśli celem pobytu będzie chęć podjęcia pracy/prowadzenie działalności). W świetle obowiązujących ustaw, po dniu 24 sierpnia 2023 r. wszystkie osoby z uzyskanym prawem do pobytu, niezależnie od kolejnych zmian w ustawie, będą mogły legalnie przebywać na terenie Polski i kontynuować pracę zarobkową (o ile nie zostaną wprowadzone nowe regulacje).

Procedura składania wniosków – najważniejsze kwestie

Wnioski o udzielenie zezwoleń na pobyt będzie można składać w urzędach wojewódzkich właściwych ze względu na miejsce pobytu obywatela Ukrainy od 1 kwietnia br.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku chęci złożenia wniosku nie ma potrzeby rezerwowania terminów w urzędzie wojewódzkim. Obecnie trwają prace nad stworzeniem procedury, która ma sprawić, że proces wydawania karty pobytu dla Ukraińców będzie jak najbardziej sprawny i wygodny. Procedurę składania wniosków powinien też przyspieszyć fakt, że wnioskodawca nie będzie musiał osobiście udawać się do urzędu – odciski palców zostaną bowiem pobrane z bazy PESEL UKR i automatycznie dodane do Systemu Teleinformatycznego Pobyt. W przypadku braku odcisków palców w bazie wniosek należy złożyć osobiście.

Istnieją również szanse na to, aby podpisanie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt było możliwe za pomocą platformy Profil Zaufany, jednak taka możliwość zostanie uruchomiona najprawdopodobniej dopiero pod koniec czerwca 2023 r.